Aliguié
Sorbus aria
Rosaceae
Àutri noum : Aligié, Aliguié rouge, Alouchié, Ariguié, Aubaliguié.
Noms en français : Alisier blanc, Alouchier.
Descripcioun :L'aliguié o aligié es un pichot aubre coumun de colo e mountagno. Li fueio soun entiero, dentado e proun blanco dessouto. Li bourroun pegon pas jamai. Li fru rouge deforo e jauno dedins soun manjadis.
Usanço :"Leis aligié fan de pigno de fruit jaune aqui, quand soun madur [...], leis auceloun òu manjon bèn acò ; es un aubre que pouò veni gros." (D. Camatte, Senès in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li fru (alijos), soun astringènt, devènon manjadis un cop a jala. A passa tèms, di tèms de carestié, lis alijo secado e mòuto, mesclado à la farino d'òrdi, servien à faire de pan.
Port : Aubre
Taio : 2 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sorbus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai
Liò : Fourèst claro
- Faio
- Blachiero
- Roucaio
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Sorbus aria (L.) Crantz, 1763
Mercuriau(-renadiéu)
Mercurialis perennis
Euphorbiaceae
Noms en français : Mercuriale vivace, Mercuriale des montagnes.
Descripcioun :Aquéu mercuriau es uno planto renadivo que trachis subretout dins li fourèst umido de blacas o de faiard. Fai de fueio larjo (1,5-4 cm) e proun verdo. Es uno planto emé un rizoumo que pòu curbi de gràndi surfàci. Li flour masclo e femello soun pourtado pèr de pèd dessepara (planto diouïco).
Usanço :Es uno planto proun purgativo que caup de mouleculo empouisounanto (sapounino, metilamine ...) e que fau dounc s'en mesfisa.
Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Mercurialis
Famiho : Euphorbiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Faio
- Blachiero
- Bos fres
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuropenco-Caucasiano
Ref. sc. : Mercurialis perennis L., 1753